كلماتى حضرت آدم(عليه السلام) به وسيله آن توبه كرد چه بود؟

جواب: بعد از ماجراى وسوسه ابليس و دستور خروج آدم(عليه السلام) از بهشت، آدم متوجه شد راستى به خويشتن ستم كرده، و از آن محيط آرام و پر نعمت، بر اثر فريب شيطان بيرون رانده شده، و در محيط پر زحمت و مشقت بار زمين قرار خواهد گرفت، در اينجا آدم به فكر جبران خطاى خويش افتاد و با تمام جان و دل متوجه پروردگار شد، توجهى آميخته با كوهى از ندامت و حسرت.
لطف خدا نيز در اين موقع به يارى او شتافت و چنان كه قرآن در آيات فوق مى گويد: «آدم از پروردگار خود كلماتى دريافت داشت، سخنانى مؤثر و دگرگون كننده، و با آن توبه كرد و خدا نيز توبه او را پذيرفت» (فَتَلَقّى آدَمُ مِنْ رَبِّهِ كَلِمات فَتابَ عَلَيْهِ).
«چرا كه او تواب و رحيم است» (إِنَّهُ هُوَ التَّوّابُ الرَّحيمُ).
درست است كه آدم(عليه السلام) در حقيقت كار حرامى انجام نداده بود، ولى همين ترك اولى نسبت به او عصيان محسوب مى شد، او به سرعت متوجه وضع خود شد و به سوى پروردگارش بازگشت.
در اين كه «كلمات» و سخنانى را كه خدا براى توبه به آدم تعليم داد چه سخنانى بوده است در ميان مفسران گفتگو است.
معروف اين است كه: همان جملات سوره «اعراف» آيه 23 مى باشد: قالا رَبَّنا ظَلَمْنا أَنْفُسَنا وَ إِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنا وَ تَرْحَمْنا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرين: «گفتند: خداوندا ما بر خود ستم كرديم، اگر تو ما را نبخشى و بر ما رحم نكنى از زيانكاران خواهيم بود».

در روايات متعددى كه از طرق اهل بيت(عليهم السلام) وارد شده است مى خوانيم: مقصود از كلمات، تعليم اسماء بهترين مخلوق خدا يعنى محمّد و على و فاطمه و حسن و حسين(عليهم السلام) بوده است، و آدم(عليه السلام) با توسل به اين كلمات از درگاه خداوند تقاضاى بخشش نمود و خدا او را بخشيد.

و اما این کلمات چنین بود

 الهی یا حمید به حق محمد (ص)

الهی یا عالی به حق علی (ع)

الهی یا فاطر به حق فاطمه (س)

الهی یا محسن به حق الحسن (ع)

الهی یا قدیم الاحسان به حق الحسین (ع)