حضرت آیت‌الله جوادی آملی در تفسیر جملات عارفانه دعای عرفه «أَ یَکُونُ لِغَیْرِکَ مِنَ الظُّهُورِ مَا لَیْسَ لَکَ حَتَّی یَکُونَ هُوَ الْمُظْهِرَ لَکَ…»
  به بحث «منشأ ظهور هستی» می پردازد و با نفی استقلال در آثار و صفات غیرخدا، ابتدا تفسیری عمومی از کلام امام ارائه می کند و در ادامه می افزایند:

 برداشت دقیق تر و لطیف تر آن است که نه تنها ظهور تو کمتر از ظهور دیگران نیست و تو برای آشکار شدن به دیگران نیازمند نیستی و نه تنها ظهور آنان برگرفته از توست و از خود چیزی ندارند ،
  بلکه معنایش این است که هرگونه خودنمایی و ظهوری که دیگران دارند، از آنِ تو و مال توست و چیز دیگری نیست.

  در نتیجه این جلوه ها پیش از آن که دیگران را بنماید، تو را نشان می دهد.

☀️ چگونه از ظهور دیگران تو را می توان روشن کرد؟…

☀️ به بیان دیگر ، سخن او این نیست که دیگران توان راهنمایی به سوی تو را ندارند ، بلکه سخن او این است که تو از چنان جلوه ای برخورداری که به راهنمایی به سوی تو نیازی نیست ؛

  زیرا اگر بخواهیم وجود یا مفهوم واقعی چیزی را با علم حصولی یا شهودی برهانی کنیم ، باید از ظاهر به باطن ، از حاضر به غایب و از نزدیک به دور پی ببریم.

  درحالی که ظهور ، حضور و نزدیکی خدای سبحان نه تنها کمتر از ظهور ، حضور و نزدیکی دیگران نیست ، بلکه برخورداری دیگران از این صفات به برکت افاضه ذات اقدس الهی است ؛
  چون او این خصال را به صورت نامحدود داراست و اگر چیزی از جهتی نامحدود است ، جای خالی نمی گذارد تا دیگران آن را پر کنند.

  در نتیجه هر ظهور ، حضور و قربی که در جهان هست ، از آن خداست.

   بنابراین ، نمی توان تصوّر کرد که دیگران ظهوری داشته باشند که خدای سبحان از آن برخوردار نباشد.