راه درمان آن چیست؟
قضا شدن نماز صبح ، معلول علت هاي مختلفي مي باشد مهمترين عامل آن اين است كه انسان فراموش كرده است هدف خلقت او چيست و دين و عبادت چه نقشي در رسيدن به اين هدف دارد.
آيا در مواقعي كه قرار است صبح زود از خواب بلند شويد نيز نمي توانيد از خواب بلند شويد؟ مانند مواقعي كه براي رفتن به كوه و گردش با دوستان خود صبح زود برنامه ريزي نموده ايد ؟يا مثلا امتحان داريد!؟
آيا تاكنون فكر كرده ايد چرا وقتي با دوستتان قرار داريد، فوراً بيدار مي شويد و چه بسا بدون كوك كردن ساعت و از مدتها قبل از ساعت قرار، خود به خود بيدار مي شويد و هيچ چيزي مانع بيدار شدن شما نمي شود، اما هنگامي كه مي خواهيد نماز بخوانيد و با خدا صحبت كنيد و قرار ملاقات با خدا داريد، اينطور نيست و هر كاري مي كنيد بيدار نمي شويد و اگر بيدار شويد، دوباره مي خوابيد؟ اما مشكل چيست؟
مشكل اين است كه
به قراري كه با دوستمان داريم بيشتر معرفت و ايمان داريم و رابطه با دوستان را بيشتر دوست داريم تا نسبت به خداوند. مشكل در ضعف ايمان است.
نمي دانيم خدا چيست و چه خاصيتي براي ما دارد. وقتي ياد دوست را در ذهن خود كوك مي كنيم، بدون ساعت بيدار مي شويم، ولي وقتي ياد خدا را در خود كوك مي كنيم، نمي توانيم بيدار شويم. اين يك مشكل فني ايماني است.
تمام كساني كه صبح بيدار مي شوند تنها به وسیله ی ساعت بيدار نمي شوند.. ساعت كمك مي كند، ولي ساعت به انسان انگيزه نمي دهد. اگر مي خواهيد صبح بيدار شويد، اول بايد عشق خدا را در خودتان كوك كنيد …
اما دیگر راهکارها:
1_هر چه معده در هنگام خواب شب سبك باشد، به هنگام صبح راحت تر مي توانيد از خواب برخيزيد.
از اين رو فاصله 2 ساعت بين خوردن شام و خواب ، فاصله مناسبي است . البته بهتر است غذايي كه ميل مي كنيد، نيز غذايي سبك و كم حجم باشد .
حضرت عيسي (عليه السلام) مي فرمايد : اي بني اسرائيل! پرخوري نكنيد؛ زيرا هر كه زياد بخورد، زياد مي خوابد و هر كه زياد بخوابد، كمتر نماز مي خواند و هر كه كمتر نماز بخواند، در زمره غافلان قلمداد مي شود.
2. بدن انسان به خصوص در شب به خواب كافي نياز دارد و اگر اين نياز برطرف نشود، در كار روزانه و … ايجاد خلل مي كند.
شب نشيني ها و خوابيدن دير هنگام ، در بيدار نشدن براي نماز و يا كسالت در آن بسيار مؤثر است. معمولا ً كساني كه تا دير وقت بيدارند، نمي توانند نماز صبح را بجا آورند. اگر هم بيدار شوند، طبيعي است كه نمازي با كسالت و خواب آلودگي بخوانند.
3. رعايت آداب قبل از خواب ، از جمله : وضو گرفتن ، خواندن سوره توحيد، ذكر صلوات، بخصوص خواندن آيه آخر سوره كهف
(قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يُوحَى إِلَيَّ أَنَّمَا إِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ فَمَنْ كَانَ يَرْجُو لِقَاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلا صَالِحًا وَلا يُشْرِكْ بِعِبَادَةِ رَبِّهِ أَحَدًا) و … از جمله اموري است كه خواب مؤمن را همراه با هدف و انگيزه مي كند و اين توجه و هدفمندي در بيداري صبح تأثيرگذار خواهد بود.
همیشه قبل از خواب با امام زمان عج مناجات کنید و از ایشان بخواهید که شما را برای نماز صبح از خواب بیدار کنند و این توفیق نصیبتان شود.
4. براي بيدار شدن، ساعتي را كوك كنيد و آن را دور از دسترس تان قرار دهيد تا هنگام زنگ زدن نتوانيد به راحتي آن را خاموش كنيد و مجبور شويد به سمت ساعت حركت كنيد.
در مواقعي كه زنگ ساعت شما را بيدار نمي كند، بهتر است به يكي از نزديكان سفارش كنيد كه شما را در ساعت مقرر بيدار كند. در ضمن براي ايجاد عادت مي توانيد مثلاً 20 دقيقه مانده به طلوع آفتاب بيدار شويد و نماز خود را بجا بياوريد و هر روز نماز خود را سعي كنيد به نماز اول وقت نزديك تر نمایيد.
برنامه ((باد صبا)) این امکان را فراهم کرده و میتوانید، قبل از اذان تا زمان طلوع آفتاب شهر خودتان، چند زنگ هشدار تنظیم کنید.
5. جهت پايبندي به تصميم تان، براي خود برنامه تنبيه بگذاريد. به عنوان مثال با خود عهد ببنديد كه هرگاه سر ساعت مورد نظر از خواب بلند نشديد، برنامه مورد علاقه تان را كه هر روز دنبال مي كرديد ترك نماييد.
6. يكي از كارهاي شيطان قبل از انجام هرعبادتي اين است كه آن را براي ما سخت جلوه مي دهد، مانند ذره بين كه اجسام كوچك را بزرگ نشان مي دهد و در اين صورت است كه با بزرگ نشان دادن چيزي، فرد در خود احساس ناتواني مي كند.پس صبور باشید و به یاری خداوند اتکا کنید.
7. همان طور كه انجام عبادت، ايمان را افزايش مي دهد، گناه نيز ايمان فرد را سست كرده و توفيق عبادت را از فرد مي گيرد. بر اين اساس بايد انسان از گناهان خود توبه حقيقي نمايد تا به انجام عبادت موفق شود.
8. در مورد آثار و پيامدهاي خواندن نماز هم تأمل كنيد؛ البته اگر قبل از نمازهاي روزانه و شب به هنگام خواب باشد، موثرتر است. اين مطلب را به عنوان اصل كلي در ذهن داشته باشيد، هر مقداري آگاهي ما در مورد مسئله اي افزايش يابد احتمال انجام آن كار (در صورت مثبت بودنش) نيز افزايش مي يابد.
از اين رو
به اين مطالب دقت كنيد:
«وَالَّذِينَ هُمْ عَلَى صَلَوَاتِهِمْ يُحَافِظُونَ اولئك هُمُ الْوَارِثُونَ؛ و كساني كه بر نمازهايشان مواظبت مي كنند. آنان همان وارثانند
(وارثان بهشت)»
امام علي (عليه السلام)
مي فرمايند :
هيچ كاري نزد خداي عزوجل محبوبتر از نماز نيست. پس مبادا چيزي از امور دنيا شما را از اوقات نماز باز دارد ؛
زيرا خداي عزوجل مردماني را نكوهيده و فرموده است : الَّذِينَ هُمْ عَن صَلاتِهِمْ سَاهُونَ ؛ همانان كه از نمازشان غافلند ، (يعني از اوقات نماز غافلند و به آن اهميتي نمي دهند)
پيامبر خدا
(صلي الله عليه و آله و سلم)
مي فرمايند :
هيچ بنده اي نيست كه به اوقات نماز و مواضع خورشيد اهتمام ورزد ، مگر اينكه آسودگي در هنگام مردن و از بين رفتن غم و اندوه ها و نجات از آتش را برايش ضمانت كنم.
معرفي منابع
جهت مطالعه بيشتر :
1. صلوه الخاشعين، شهيد دستغيب.
2. اسرار نماز، محسن قرائتي.
